1. «Πρέπει εσύ να αποτελείς την αλλαγή που θέλεις να δεις στον κόσμο»
Εάν αλλάξεις τον εαυτό σου, θα αλλάξεις τον κόσμο σου. Εάν αλλάξεις τον τρόπο σκέψης σου, τότε θα αλλάξουν οι ενέργειές σου, αλλά και το πώς αισθάνεσαι. Και με αυτόν τον τρόπο ο κόσμος γύρω σου θα αλλάξει. Όχι μόνο γιατί πλέον θα βλέπεις το περιβάλλον σου μέσω νέων «φακών» σκέψης και συναισθημάτων, αλλά και γιατί η αλλαγή μέσα σου μπορεί να σου επιτρέψει να αναλάβεις δράση με τρόπους που δεν είχες ποτέ φανταστεί.
2. «Κανείς δεν μπορεί να με πειράξει χωρίς την άδειά μου»
Το τι νιώθεις και το πώς αντιδράς σε κάτι, είναι πάντα δική σου επιλογή. Μπορεί να υπάρχει ένας «κανονικός» ή ένας κοινός τρόπος αντίδρασης σε διαφορετικά πράγματα. Το σίγουρο είναι ότι μπορείς να επιλέξεις τις δικές σου σκέψεις, αντιδράσεις και συναισθήματα σχεδόν στα πάντα. Δεν χρειάζεται να πανικοβάλλεσαι, να αντιδράς υπερβολικά ή αρνητικά. Τουλάχιστον όχι κάθε φορά και όχι άμεσα. Μερικές φορές αντιδρούμε αντανακλαστικά και όχι συνειδητά.
3. «Ο αδύναμος δεν μπορεί ποτέ να συγχωρήσει. Η συγχώρεση είναι το χαρακτηριστικό του ισχυρού»
Έχεις συνειδητοποιήσει ότι με το να συγχωρείς και να ξεχνάς το παρελθόν, θα προσφέρεις σε εσένα και τους γύρω σου μία μεγάλη υπηρεσία; Το να σπαταλάς το χρόνο σου σε αρνητικές εμπειρίες, από τη στιγμή που έχεις πάρει όλα τα μαθήματα από αυτές, δεν θα σου προσφέρει τίποτα. Το πιο πιθανό θα είναι να προκαλέσεις στο εαυτό σου περισσότερο πόνο και να τον παραλύσεις καθιστώντας τον ανίκανο να αναλάβει δράση όταν θα πρέπει.
4. «Δεν θέλω να προβλέπω το μέλλον. Είμαι αφοσιωμένος στην παρούσα στιγμή. Ο Θεός δεν μου έδωσε τον έλεγχο της επόμενης στιγμής, αλλά αυτής»
Ο καλύτερος τρόπος για να ξεπεράσεις την εσωτερική αντίσταση που συχνά σε σταματά από την ανάληψη δράσης, είναι να μείνεις στο παρόν όσο το δυνατόν περισσότερο και να είσαι δεκτικός. Γιατί; Επειδή, όταν ζεις στο παρόν, δεν ανησυχείς για την επόμενη στιγμή που ούτως ή άλλως δεν μπορείς να ελέγξεις.
5. «Το οφθαλμόν αντί οφθαλμού μπορεί να οδηγήσει μόνο στο να τυφλωθεί όλος ο κόσμος»
Το να καταπολεμάς το κακό με κακό δε πρόκειται να σε βοηθήσει. Μπορείς πάντα να επιλέγεις τον τρόπο αντίδρασής σου στις καταστάσεις. Όταν ενσωματώσεις αυτόν τον τρόπο σκέψης στη ζωή σου, τότε θα μπορείς να αντιδράς με ένα τρόπο που θα είναι πιο χρήσιμος για εσένα και για τους άλλους.
6. «Είναι ανόητο να είσαι πολύ σίγουρος για την σοφία σου. Είναι υγιές να υπενθυμίζεις στον εαυτό σου ότι και οι ισχυρότεροι μπορεί να αποδυναμωθούν και οι σοφότεροι μπορεί να σφάλλουν»
Όταν θεοποιείς ανθρώπους -ακόμη κι αν έχουν καταφέρει εκπληκτικά πράγματα- κινδυνεύεις να αποστασιοποιηθείς από αυτούς. Συχνά αρχίζεις να αισθάνεσαι ότι εσύ δεν θα μπορούσες ποτέ να πετύχεις παρόμοια κατορθώματα. Είναι σημαντικό να θυμάσαι ότι κι αυτοί είναι ανθρώπινα πλάσματα όπως εσύ, άσχετα με το τι έχουν καταφέρει.
7. «Πρώτα θα σε αγνοήσουν, μετά θα γελάσουν με σένα, μετά θα σε πολεμήσουν και τότε κέρδισες»
Να είσαι ανθεκτικός στα σαμποτάζ που σου στήνει ο ίδιος σου ο εαυτός. Μόνο τότε, η εσωτερική σου αντίσταση θα ασθενήσει και θα σε επισκέπτεται όλο και λιγότερο. Βρες αυτό που πραγματικά θέλεις να κάνεις και τότε θα βρεις και το εσωτερικό κίνητρο για να συνεχίσεις. Ένας λόγος που ο Γκάντι είχε τόσο μεγάλη επιτυχία με την μέθοδό της μη βίας, ήταν ότι ο ίδιος και οι οπαδοί του δεν παραιτήθηκαν ποτέ.
8. «Βλέπω μόνο τις αρετές των ανθρώπων. Αφού δεν είμαι αλάθητος, δεν θα αναλύσω τα λάθη των άλλων»
Όλοι έχουμε κάτι καλό μέσα μας. Αν στοχεύεις στη βελτίωση τότε είναι χρήσιμο να επικεντρώνεσαι στις καλές πλευρές των ανθρώπων. Όταν εστιάζεις στα θετικά στοιχεία των άλλων, έχεις ακόμα ένα κίνητρο για να τους βοηθήσεις. Με το να βοηθάς τους άλλους δεν κάνεις μόνο την δική τους ζωή καλύτερη. Με τον καιρό παίρνεις πίσω ότι έδωσες, ενώ οι άνθρωποι που βοήθησες τείνουν περισσότερο να βοηθήσουν άλλα άτομα. Έτσι, όλοι μαζί, δημιουργείτε μια θετική αλλαγή που δυναμώνει.
9. «Ευτυχία είναι όταν αυτά που σκέπτεσαι, αυτά που λες και αυτά που κάνεις, βρίσκονται σε αρμονία μεταξύ τους...Πάντα να στοχεύεις στην πλήρη αρμονία της σκέψης, των λόγων και των πράξεων. Πάντα να στοχεύεις στο να εξαγνίζεις τις σκέψεις σου και όλα θα είναι καλά».
Μία από τις καλύτερες συμβουλές για την βελτίωση των κοινωνικών δεξιοτήτων είναι να συμπεριφέρεσαι με συνέπεια και να επικοινωνείς με αυθεντικό τρόπο. Στους ανθρώπους αρέσει αυτό και ο νους γαληνεύει όταν οι σκέψεις, τα λόγια και οι πράξεις είναι απόλυτα ευθυγραμμισμένες. Όταν είσαι αληθινός δεν χρειάζεται να αποδείξεις τίποτα γιατί η γλώσσα του σώματός σου και ο τόνος της φωνής σου -τα οποία κάποιοι λένε ότι είναι το 90% της επικοινωνίας- είναι συντονισμένα με τις σκέψεις σου.
10. «Η συνεχής ανάπτυξη είναι ο νόμος της ζωής. Αυτός που προσπαθεί να διατηρήσει τα δόγματά του για να φαίνεται συνεπής στους άλλους, οδηγεί τον εαυτό του σε λάθος δρόμο»
Υπάρχουν φορές που είσαι ασυνεπής ή που δίνεις την εντύπωση πως δεν ξέρεις τι κάνεις. Αυτό είναι προτιμότερο από το να προσπαθείς να διατηρείς παλιές απόψεις που ξέρεις ότι είναι λανθασμένες από φόβο μην σε κρίνουν οι άλλοι. Μην το κάνεις. Επέλεξε να αναπτύξεις την σκέψη σου και να εξελιχθείς.
***Ο Μοχάντας Καραμτσάντ Γκάντι ήταν Ινδός πολιτικός, στοχαστής και επαναστάτης. Υπήρξε η κεντρική μορφή του εθνικού κινήματος για την ινδική ανεξαρτησία και εμπνευστής της μεθόδου παθητικής αντίστασης χωρίς τη χρήση βίας έναντι των καταπιεστών.
Η διδασκαλία του επηρέασε το διεθνές κίνημα για την ειρήνη και μαζί με τον ασκητικό βίο του συνέτειναν στο να καταστεί παγκόσμιο σύμβολο και ορόσημο της φιλοσοφικής και κοινωνικοπολιτικής διανόησης του 20ου αιώνα. Έγινε ευρύτερα γνωστός με την προσωνυμία Μαχάτμα, που φέρεται να του απέδωσε στα 1915 ο Ινδός νομπελίστας ποιητής και φιλόσοφος Ραμπιντρανάθ Ταγκόρ και στα σανσκριτικά σημαίνει Μεγάλη Ψυχή.
Ίσως "ο σταρ" της Ινδικής ανεξαρτησίας να είναι για το Δυτικό κόσμο ο Μαχάτμα Γκάντι, ο Αμπεντγκάρ όμως είναι για πολλούς Ινδούς, ιδιαίτερα για τους ντάλιτ, ο μεγάλος ήρωας της χώρας, ο άνθρωπος που με τους αγώνες του κατάφερε να βελτιώσει τη θέση των φτωχών και ανυπεράσπιστων "θρυμματισμένων ανθρώπων".
Η "πολιτική ανυπακοή" του Γκάντι έμεινε ιστορική, ακόμη και σήμερα όμως στη χώρα του πολλοί από τους υπέρμαχους των δικαιωμάτων των ντάλιτς, πιστεύουν ότι στην πράξη αρνούμενος να αποκηρύξει τον ινδουισμό, ουσιαστικά κορόιδευε τους ανέγγιχτους…Παρ' όλα αυτά οι αγώνες του παραμένουν ένα ορόσημο στην ιστορία του 20ου αιώνα.
Γεννήθηκε το 1869 στην επαρχία Γκουτζαράτ της Ινδίας και σπούδασε Νομική στο Λονδίνο. Το 1893 έφυγε για την Νότιο Αφρική για να εργαστεί ως νομικός σύμβουλος σε εταιρία ινδικών συμφερόντων και παρέμεινε εκεί για 20 χρόνια.
Οι Ινδοί που εργάζονταν τότε στη Νότιο Αφρική αντιμετωπίζονταν ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας από τους λευκούς ευρωπαίους που κυβερνούσαν τη χώρα. Αυτή η ρατσιστική συμπεριφορά συνέβαλε στη πολιτική του αφύπνιση. Και ο Γκάντι εφάρμοσε για πρώτη φορά την παθητική αντίσταση και την πολιτική ανυπακοή προς τις νοτιο-αφρικανικές αρχές για να προασπίσει τα πολιτικά δικαιώματα των Ινδών μεταναστών. Επέλεξε τον όρο "satyagraha" - (σανσκριτική λέξη που σημαίνει αλήθεια και σταθερότητα) - για να εκφράσει τις επαναστατικές μεθόδους που ακολουθούσε, ενώ εμπνευστές του ήταν ο συγγραφέας Λεο Τολστόι, τα διδάγματα του Χριστού, αλλά κυρίως, η "Ανυπακοή του Πολίτη" του Χένρυ Ντέιβιντ Θόρω.
Οι επικριτές του Γκάντι αμφισβητούν την αγιότητα που περιβάλλει το πρόσωπο του, καθώς και τη σχέση του με τους Βρετανούς αποικιοκράτες. Το 1906 στη Νότια Αφρική τάχθηκε στο πλευρό των Βρετανών οργανώνοντας το Σώμα των Ινδών Τραυματιοφορέων κατά τη διάρκεια της Επανάστασης των Ζουλού, ενός λαού καταπιεζόμενου και εξεγερμένου ενάντια στους ξένους αποικιοκράτες.
Ο ίδιος, σε συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στον Η. Ν. Brailsford το 1946, απάντησε με αφοπλιστικό τρόπο: "Στην αλληλογραφία μου μάλιστα με τον τότε κυβερνήτη της αποικίας, λόρδο Τσέμσφορντ, χρησιμοποιούσα εκφράσεις οι οποίες από καιρού εις καιρόν χρησιμοποιούνται εναντίον μου. Επιθυμούσα να εμφυσήσω στην καρδιά των Ινδών την ίδια αφοσίωση και πίστη στο βρετανικό στέμμα που θα μπορούσε να τρέφει ένας Άγγλος. Ποιος με "προσηλύτισε" και με έπεισε να προσχωρήσω στο κίνημα της ανεξαρτησίας; Ένας... βρετανός ποδοσφαιριστής!".
Η αφοσίωση που έδειχνε στους Βρετανούς μέχρι να αρχίσει τον αγώνα για την ανεξαρτησία της Ινδίας ήταν πράγματι δεδομένη, αλλά και πιθανότατα δικαίως ύποπτη.
Το κίνημα της πολιτικής ανυπακοής
"Η μη-συνεργασία δεν στρέφεται ενάντια στους ανθρώπους, αλλά ενάντια στα μέτρα που αυτοί παίρνουν. Δεν στρέφεται ενάντια στους Κυβερνήτες, αλλά ενάντια στο σύστημα διοίκησης που αντιπροσωπεύουν. Οι ρίζες της μη-συνεργασίας δεν βασίζονται στο μίσος, αλλά στη δικαιοσύνη, αν όχι στην αγάπη".
Όταν το έργο του στη Νότιο Αφρική τελειώσε, ο Γκάντι επέστρεψε στην πατρίδα του όπου καταπιάστηκε με την διάδοση του κινήματος της satyagraha, που στόχο του τώρα είχε την ανεξαρτησία και την αυτοδιάθεση της χώρας του. Το κίνημα του Γκάντι για μη-συνεργασία με τις αρχές βρήκε εκατομμύρια υποστηρικτές το 1919, μετά τη σφαγή της πόλης Αμριτσάρ. Τότε, πνίγηκε στο αίμα μια διαδήλωση που στρέφονταν ενάντια στο νόμο Rowlatt, έναν νόμο που έδινε στις βρετανικές αρχές "έκτακτες δικαιοδοσίες" για την αντιμετώπιση των επαναστατικών δραστηριοτήτων.
Το 1920 οι αποικιοκράτες αρνήθηκαν να κάνουν υποχωρήσεις στο θέμα της ανεξαρτησίας και η Ινδία παρέλυσε από το γενικό μποϊκοτάζ στο οποίο ο Γκάντι είχε καλέσει το λαό. Δημόσιοι υπάλληλοι παραιτούνταν, δικαστήρια και άλλες δημόσιες υπηρεσίες μποϊκοτάρονταν, μαθητές δεν προσέρχονταν στα σχολεία, ενώ απλοί πολίτες απέκλειαν δρόμους με καθιστικές διαμαρτυρίες και αρνούνταν να σηκωθούν, ακόμα και όταν τους ξυλοκοπούσε η αστυνομία.
Ο Γκάντι συνελήφθη αλλά οι Βρετανοί αναγκαστήκαν να τον αφήσουν λόγω της μεγάλης του λαϊκής απήχησης. Παράλληλα, στα πλαίσια του αγώνα για αυτοδιάθεση της Ινδίας, όλο και περισσότεροι Ινδοί συμμετείχαν στο μποϊκοτάζ των βρετανικών αγαθών.
Ωστόσο, τα κηρύγματα του Γκάντι για τη μη-βία (ahimsa) δεν είχαν βρει την ανταπόκριση που ο ίδιος περίμενε και το 1922 ξέσπασαν βίαια επεισόδια σε ολόκληρη τη χώρα ενάντια στις αποικιοκρατικές δυνάμεις.
Ο Γκάντι φυλακίστηκε και μετά την αποφυλάκισή του το 1924, αποσύρθηκε προσωρινά από την ενεργό πολιτική ζωή.
Ο Γκάντι "αναζητούσε ένα μόνο σκοπό, ένα γνήσιο σκοπό στον οποίο θα αφοσιώνονταν για το υπόλοιπο της ζωής του. Ήθελε να επαναλάβει τον θρίαμβο της Νοτίου Αφρικής σε ινδικά εδάφη" και το 1930 επανήλθε με μία νέα εκστρατεία πολιτικής ανυπακοής.
Κάλεσε τους Ινδούς να αρνηθούν να πληρώσουν φόρους που είχαν επιβάλει οι Βρετανοί. Τότε πραγματοποιήθηκε η περίφημη πορεία προς τη θάλασσα, κατά την οποία ο Γκάντι μαζί με χιλιάδες Ινδούς περπάτησαν 241 μίλια προς την αραβική θάλασσα για να παρασκευάσουν αλάτι αφαλατώνοντας το θαλασσινό νερό. Επρόκειτο για διαμαρτυρία απέναντι στο μονοπώλιο της Βρετανίας σε βασικά αγαθά, όπως το αλάτι. Ο Γκάντι φυλακίστηκε ξανά, αλλά σύντομα απελευθερώθηκε.
Το ξέσπασμα του Β' Παγκόσμιου Πόλεμου βρήκε το κόμμα του Εθνικού Κογκρέσου -του οποίου ηγείτο ο Γκάντι- να αρνείται να υποστηρίξει στρατιωτικά την Βρετανία όσο αυτή δεν παραχωρούσε στην Ινδία πλήρη ανεξαρτησία.
Το 1944 η βρετανική κυβέρνηση συναίνεσε στην εκχώρηση της ανεξαρτησίας υπό τον όρο να λύσουν τις μεταξύ τους διαφορές τα δύο ανταγωνιστικά κόμματα της Ινδίας, το Εθνικό Κογκρέσο και η Μουσουλμανική Λίγκα.
Ο Γκάντι τελικά συμφώνησε με το "διαίρει και βασίλευε", με την ελπίδα ότι ο διαχωρισμός θα έφερνε την ειρήνη.
Το 1947, η Ινδία και το Πακιστάν ήταν πλέον δυο ανεξάρτητα και ξεχωριστά κράτη. Οι ινδουιστές και οι μουσουλμάνοι δεν μοιράζονταν το όραμα του Γκάντι για μια ενωμένη Ινδία. Ακολούθησαν άγριες συμπλοκές ανάμεσά τους.
Ο Γκάντι έκανε έκκληση για ειρηνική συνύπαρξη και προχώρησε σε απεργία πείνας μέχρι να σταματήσουν οι εχθροπραξίες. Το Ιανουάριο του 1948 προχώρησε σε νέα απεργία πείνας. Στις 30 Ιανουαρίου, λίγες μέρες αφού είχε τερματίσει και τη νέα του αυτή απεργία, έπεσε νεκρός από τις σφαίρες ενός φανατικού ινδουιστή, την ώρα που πήγαινε για τη βραδινή του προσευχή.
Είχε ήδη αναδειχτεί σε παγκόσμιο σύμβολο.
***Από τη βιογραφία που έγραψε ο Ρόμπερτ Πέϊν, "Η ζωή και ο θάνατος του Μαχάτμα Γκάντι".
Bob Marley - Get up, Stand up (Live)
Έκκληση προς την κυβέρνηση απηύθυνε ο Μανώλης Γλέζος προκειμένου να επιλυθεί το πρόβλημα με τους απεργούς μετανάστες. Η δήλωση είναι η εξής:
